منظور از رست قهوه چیست؟ درجه رست‌های مختلف چه تفاوتی با هم دارند؟ اگر از دوستداران قهوه باشید حتما این سوال ها را از خودتان پرسیده اید.
علاوه بر منشا دانه قهوه و محیط رشد قهوه، نوع رست هم میتواند روی طعم قهوه تاثیرگذار باشد. طعم قهوه و رنگ دانه سبز در طول فرآیند رست با افزایش دمای داخلی قهوه تغییر می کند. در رست سبک و لایت دانه سبز در دمای پایین تری رست می شود در حالی که در رست تیره یا دارک رست دانه های قهوه در دمای بالاتری برشته خواهند شد. هر چه رست تیره تر (دارک تر) باشد مقدار کافئین، اسیدیته و طعم های اصلی قهوه کمتر خواهد بود.
در حقیقت دو فاکتور مهم برای رست، زمان و درجه حرارت است که رست سبک در درجه حرارت پایین و رست دارک در درجه حرارت بالا انجام میشود. در نتیجه قهوه لایت طعم ملایم تری دارد و قهوه ی دارک طعم قوی تر و سنگین تری. به هر حال این انتخاب شماست و کاملا سلیقه ایست. برخی افراد قهوه دارک رست می پسندند و برخی لایت رست. در ادامه لیستی از خصوصیات هر نوع رست را مرور می کنیم تا به شما در انتخاب طعم مورد نظرتان کمک کنیم.
انواع درجه رست
- لایت رست: قهوه‌هایی با رنگ روشن، تقریبا بدون روغن، طعمی ملایم که اسیدیته زیادی نیز دارند. شکافت و ترک این نوع از قهوه هنوز کاملا باز نشده است. این قهوه خود به چندین دسته از اولترا لایت تا لایت مدیوم تقسیم بندی می‌شوند.
- مدیوم رست: قهوه‌هایی با رنگ روشن متمایل به قهوه‌ای تیره، حداقل روغن، طعمی نسبتا سنگین، بدنه‌ای سنگین‌تر از لایت. شکاف و ترک دانه‌های قهوه تا حدود باز شده است. دسته بندی مدیوم از لایت مدیوم تا دارک مدیوم متفاوت هستند.
- دارک رست: رنگ بین قهوه‌ای تیره تا سیاه، کاملا روغنی، طعمی سنگین (دودی و تلخ)، بدنه‌ای فشرده و در عین حال وزن سبک. شکاف دانه‌های قهوه با درجه رست دارک کاملا مشخص و باز شده است. دسته بند دارک از مدیوم دارک آغاز و در نهایت به اولترا دارک می‌رسد
تفاوت درجه رست‌های مختلف
چگونه درجه رست یک قهوه را مشخص می‌کنند؟ زمانی که در حال رست کردن قهوه هستید هر لحظه و هر ثانیه اهمیت زیادی دارند. مخصوصا زمانی که در فاز first crack یا اولین ترک (شکاف) قرار دارند.
در این لحظه دانه‌های قهوه تحت تأثیر دمای زیاد، یک سری واکنش‌های فیزیکی مانند ترکیدن دانه‌ها ذرت از خود نشان می‌دهند.
از این جا به بعد هرچقدر مدت زمان رست کردن و حرارت وارده به دانه‌های قهوه افزایش پیدا کند رست شما به سمت دارک شدن پیش خواهد رفت.
از طرفی اگر مانند تعدادی از رسترهای مدرن، رست کردن را دقیقا در زمان رخ دادن اولین ترک متوقف کنید، قهوه شما از نوع لایت یا اولترا لایت و دارای ویژگی‌های زیر خواهد بود:
- اسیدیته بسیار بالا
- رایحه‌ای دوست داشتنی
- طعم میوه‌ای و مرکباتی
- پس مزه‌ای جالب
البته اگر مهارت کافی در رست کردن قهوه نداشته باشید ممکن است ویژگی‌های نامطلوبی مانند موارد زیر را نیز تجربه کنید.
- طعم تند و علفی
- مزه‌ای نامطبوع در دهان همچون موز نارس
- نت‌هایی از بادام زمینی، غلات یا نان تازه پخته شده
- پس مزه‌ای کوتاه و تک بعدی
بهترین رست لایت و مدیوم
معمولا فاز اولین ترک در رست کردن بین 90 تا 120 ثانیه طول می‌کشد.
در طول این زمان اگر رست را متوقف کنید دامنه‌ای از رست لایت و مدیوم را به دست خواهید آورد که تفاوت درجه رست بسیار جدی با اولترا لایت هایی که دقیقا در زمان وقوع اولین ترک متوقف می‌شوند دارند.
بسیاری از ویژگی‌های این قهوه‌ها مشابه با قهوه‌های مدیوم است و جداسازی آن‌ها بسیار سخت خواهد بود. دقت کنید دسته بندی‌های قهوه‌ها در محافل و کشورهای مختلف، متفاوت است.
ممکن است قهوه مدیوم از نظر بعضی لایت یا برعکس باشد. به هر حال در مجموع این قهوه‌ها دارای ویژگی‌های زیر هستند:
- شیرینی
- اسیدیته متوسط
- عطر لذت‌بخش و پس مزه‌ای دل نشین
- نت‌های کاراملی
اگر از من و خیلی دیگر از عاشقان قهوه بپرسید بهترین قهوه چه ویژگی‌هایی دارد، همین ویژگی‌های بالا را نام می‌بریم.
با این حال همانطور که قبلا اشاره کردم درجه رست لایت نیازمند مهارت زیادی است و همانطور که میتواند طعم فوق العاده داشته باشد، ممکن است شما را به شدت ناامید کند.
متاسفانه از روی شکل ظاهری نمی‌توان در مورد خوب بودن یک رست لایت یا مدیوم نظر داد. یک راه برای پی بردن به خوب بودن یک قهوه با رست لایت و مدیوم این است که آن را در دست بگیرید و سعی کنید آن را خورد کنید.
قهوه‌ای که خوب رست شده باشد به راحتی از محل ترک باز خواهد شد اما قهوه بد به سفتی سنگ خواهد بود.